مدیریت بازار یابی فرهنگی

 موضوع تحقیق: بررسی شیب تند کاهش صادرات فرش ایران

نام  استاد:  استاد رضائی پور

نام دانشجویان:حسن روزبان،پریساپورمروت جو،آمنه فرخی،فاطمه چوبتراش،عشرت پروازی

کارشناسی مدیریت امور فرهنگی ترم 4

سال تحصیلی1392

دانشگاه جامع علمی کاربردی فرهنگ و هنر واحد 1 رشت

 
بررسی شیب تند کاهش صادرات فرش ایران

 مسوولان کشور در حالی در تلاش برای افزایش صادرات کالاهای غیرنفتی هستند که آمارهای رسمی حکایت از روند نه چندان مطلوب صادرات کالاهای برتر صادراتی ایران دارد. فرش که از کالاهای شاخص صادراتی ایران است، در دو سال گذشته با کاهش صادرات مواجه شده و این وضعیت همچنان ادامه دارد. در سه ماه منتهی به خرداد ماه امسال صادرات این کالا نسبت به مدت مشابه در سال گذشته 50 درصد کمتر شده است؛ این در حالی است که در سال 1391 نیز ارزش صادرات فرش دستباف ایرانی در مقایسه با سال پیش از آن 23 درصد کاهش یافت.

البته در حال حاضر فرش دستباف با احتساب میعانات گازی و پتروشیمی در جایگاه شانزدهم کالاهای صادراتی قرار دارد و بدون احتساب این اقلام رتبه پنجم صادرات کالاهای غیرنفتی را دارد. چند روز گذشته نیز مدیرعامل شرکت سهامی فرش ایران نسبت به افت شدید آمار ارزشی صادرات فرش دستباف ایران در مقایسه با آمار وزنی آن هشدار داد و خواستار تحلیل و بررسی آن شد. محمدرضا عابد در این زمینه گفت: با نگاهی به آمار ابتدایی نقل شده از گمرک ایران درباره میزان صادرات فرش ایران در سه ماه منتهی به خرداد ماه امسال، شاهد کاهشی کمتر از 10 درصد در وزن و کاهشی حدود 50درصد در ارزش صادرات این کالا هستیم.  وی اختلاف بسیار میان این روند کاهشی در وزن و ارزش فرش‌های صادراتی از کشور را قابل تامل دانست و افزود: این اندازه از تفاوت که در ماه‌های اخیر فاصله بیشتری هم یافته است، منطقی نیست و باید علل آن بررسی و در تصمیم‌گیری‌های آتی مورد توجه قرار گیرد. عابد درباره علل احتمالی این اختلاف در ارزش و وزن فرش‌های صادراتی کشور گفت: صدور فرش‌های دست دوم با بهایی نازل تر و به جای فرش‌های نو یا اعلام قیمتی کمتر از ارزش واقعی فرش‌های نو در گمرک، می‌تواند از علل این تفاوت کاهشی باشد. وی در عین حال ابراز امیدواری کرد با دور شدن از نوسانات نرخ ارز و تثبیت آن روند صادرات فرش ایران دوره مناسب‌تری را تجربه کند. اما کاهش میزان صادرات فرش دستباف چه از نظر وزن و چه از نظر ارزش به سه ماه گذشته محدود نمی‌شود. در سال 1391 نیز صادرات فرش دستباف نسبت به سال 1390 کاهش داشت. بر اساس آمار گمرک صادرات فرش دستباف در سال گذشته 56/23 درصد از نظر ارزشی و 52/11 درصد از نظر وزنی نسبت به سال1390 کاهش یافت.

دلایل کاهش صادرات فرش ایران
در این مورد محمد بهاروند، مدیرعامل اتحادیه مرکزی فرش دستباف روستایی ایران معتقد است: مهم‌ترین عاملی که بر بازار فرش دستباف تاثیر گذاشته، تحریم‌ها است. بهاروند با بیان اینکه در حدود ۲۵ تا ۳۵درصد از مواد اولیه فرش وارداتی است، گفت: موادی از جمله پشم و ابریشم غالبا از کشورهای استرالیا، نیوزیلند، چین و اروگوئه وارد می‌شود. وی در مورد اثر تحریم‌ها بر صنعت فرش گفت: بعد از شدت یافتن تحریم ها، قیمت مواد اولیه بین ۵ تا ۷ برابر شده است، به طور مثال ابریشم که در گذشته کیلویی ۶۰هزار تومان خریداری می‌شد، اینک بعد از شدت یافتن تحریم‌ها به ۳۵۰هزار تومان رسیده است، بنابراین این افزایش قیمت مواد اولیه تاثیر بسزایی بر قیمت فرش گذاشته است. وی تصریح کرد: همچنین در گذشته یک «ال.سی» در مدت ۴۵روز افتتاح می شد، در حالی که الان نمی توانیم «ال.سی» باز کنیم. بهاروند تاکید کرد: همین افزایش قیمت در کنار تحریم‌ها سبب کاهش چند درصدی صادرات فرش از نظر حجم شده که البته به لحاظ مقداری به دلیل افزایش نرخ ارز، با افزایش روبه‌رو بوده‌ایم. مدیرعامل اتحادیه مرکزی فرش دستباف روستایی ایران، اظهار کرد: ما به تمام نقاط دنیا فرش صادر می‌کنیم که در این بین فقط برای کشور آمریکا به دلیل تحریم‌ها به صورت غیرمستقیم این کار صورت می‌گیرد.
وی با اشاره به اینکه سهم آمریکا از صادرات فرش دستباف ایران در حدود ۲۵درصد است، تصریح کرد: متاسفانه مجبوریم برای صادرات فرش به آمریکا ابتدا فرش را به کشور دیگر بفرستیم و از کشور دوم، به آمریکا صادر می‌شود. بهاروند فرش بافی را شغل مکمل دامداری و کشاورزی عنوان کرد و گفت: به همین دلیل در زمان کاشت و برداشت محصولات کشاورزی تولید فرش دستباف کاهش می‌یابد. وی با بیان اینکه ۹۰درصد فرش دستباف در کشور از سوی کشاورزان و روستائیان بافته می‌شود، گفت: متاسفانه پرداخت یارانه‌ها سبب شده است تا انگیزه روستاییان برای بافت فرش کاهش يابد. بهاروند گفت: پیش از این در حدود سه میلیون نفر در این حرفه مشغول به کار بوده‌اند، ولی در حال حاضر این تعداد به 5/1میلیون نفر کاهش یافته است. وی همچنین گفت: البته اتحادیه به کمک نمایندگان مجلس بیمه درمانی قالیبافان را که همراه با بیمه بازنشستگی است به تصویب رسانده است که این مساله افراد را برای تولید بیشتر فرش ترغیب کرده است.

دگرگونی‌های بازارهاي هدف
بر اساس آمار رسمی گمرک، 10 كشور اول بازار فرش دستباف در سال 1391 عبارت بودند از آلمان، امارات، لبنان، ژاپن، قطر، ايتاليا، سوئيس، كانادا، انگليس و سوئد. در این میان بالاترين رشد میزان صادرات ایران مربوط به كشورهاي عمان، آفريقاي جنوبي، چين و روسيه به ترتيب با 10، 7، 6 و 4  رتبه صعود است. اين در حالي است كه كشورهايي همچون دانمارك، پاكستان و مالزي هر كدام به ترتيب با 10، 5 و 4 رتبه نزول از صدرنشيني 10 كشور اول صادراتي ايران بازماندند.
کارشناسان می‌گویند: كشورهايی که افزایش واردات فرش ایرانی را داشته اند، نشان‌دهنده بازارهاي طلايي در حال جهش صادرات فرش دستباف ايران است و لازم است مركز ملي فرش ايران به همراه تمام ذي‌نفعان اين صنعت به خصوص تجار و صادركنندگان در دو سطح كوتاه‌مدت و بلند‌مدت براي حفظ روند حاكم و توسعه شتاب آن به خصوص در دو بازار بسيار بزرگ چين و روسيه برنامه‌ريزي کنند.

ريزش‌ها و رويش‌ها به روايت آمار
البته کاهش صادرات فرش دستباف ایرانی در حالی است که صادرات این کالا به برخی کشورها رشد داشته است. 12 بازار هدف به لحاظ ارزشي و وزني از رشد مثبتي برخوردار بودند كه به ترتيب ارزشي عبارت از: روسیه با 127درصد رشد، عمان با 83درصد رشد، اردن با 58درصد رشد، آفریقای جنوبی با 35درصد رشد، چین با 29درصد رشد، قطر با 19درصد رشد، ژاپن 19درصد رشد، سوئیس 13درصد رشد، نروژ 12درصد رشد، عربستان با 10درصد رشد، استرالیا با 3درصد رشد و لبنان با یک درصد رشد است. همچنین صادرات فرش دستباف در سال 1391 به 1390 در كشور امارات به عنوان يك كشور واسطه صادراتي نصف شده و بازار قديمي مثل آلمان بيش از 30 درصد كاهش پيدا كرده است. از سوی دیگر، بر اساس آمار گمرک در سال 1391 كشورهاي آسيايي و خاورميانه به تنهايي 52درصد از صادرات فرش دستباف ايران را به خود اختصاص دادند. اين در حالي است كه اين رقم در سال 1390، 47 درصد بوده و نشان از رشد محسوس صادرات به كشورهاي آسيايي به ویژه كشورهاي غيرعربي دارد.
در اين ميان، كشورهاي عضو منطقه يورو از كاهش محسوسي برخوردار بوده و اكثر كشورهاي اين منطقه نسبت به سال 1390 از كاهش واردات فرش دستباف ايران برخوردار بودند. با این وجود رشد صادرات ایران به برخی از کشورها امید به یافتن بازارهای جدید برای فرش دستباف ایرانی را بیشتر می‌کند.

منبع : روزنامه دنيای اقتصاد

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: